Thị trường vận chuyển hàng hóa đang “biến động”, liệu cho thuê xe tải có phải là cách tốt để phá vỡ rào cản
Bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như nâng cấp tiêu chuẩn khí thải và nhu cầu thị trường thu hẹp, tình hình thị trường xe tải đã xấu đi đáng kể từ tháng 5 năm nay. Sự biến động của thị trường xe tải cũng khiến ngành vận tải hàng hóa và những người có liên quan lo lắng. Trong một môi trường thị trường khó khăn như vậy, ngành công nghiệp hy vọng sẽ tìm ra một mô hình nhẹ về tài sản, giảm đầu tư để giải quyết những khó khăn hiện tại của tất cả các bên.
Lúc này, dịch vụ cho thuê xe tải xuất hiện trong tầm nhìn của mọi người và bắt đầu được quan tâm ngày càng nhiều.
Dịch vụ cho thuê xe tải vẫn còn sơ khai
Đối với những người hành nghề vận tải, xe tải là phương tiện sản xuất cơ bản và cần thiết nhất. Dù là lái xe cá nhân hay công ty vận tải thì bước đầu tiên họ bước chân vào ngành vận tải hàng hóa là mua xe, trong quá trình này, vấn đề lớn nhất mà họ phải đối mặt là áp lực dòng tiền.
Đặc biệt trong những năm gần đây, sự hội nhập của ngành logistics ngày càng nhanh, hiện tượng kinh doanh không ổn định, xe nhàn rỗi đã làm cho những người hành nghề vận tải nhận thức rõ hơn tầm quan trọng của việc giảm chi phí và tăng hiệu quả. Ngoài ra, cứ mỗi đợt khuyến mại thương mại điện tử như “11 tháng 11”, “mùng 5 tháng 5”, lượng xe kinh doanh chuyển phát nhanh tăng vọt, xe riêng của công ty logistics khó có thể đáp ứng được nhu cầu đặt hàng khổng lồ, làm sao tìm được xe nhàn rỗi, đã trở thành một vấn đề cấp bách cần được giải quyết. Sự xuất hiện của mô hình cho thuê xe tải cung cấp cho các nhà vận tải một lựa chọn phương tiện linh hoạt và ít chi phí đầu tư.
Trên thực tế, dịch vụ cho thuê xe tải đã rất phát triển ở thị trường Châu Âu và Châu Mỹ. Dữ liệu liên quan cho thấy tỷ lệ thâm nhập của dịch vụ cho thuê xe tải tại thị trường Hoa Kỳ đã đạt 25%, và có nhiều công ty cho thuê xe tải như Ryder, Penske, JBHunt, và Budget. Tại thị trường vận tải hàng hóa trong nước, dịch vụ cho thuê xe đầu kéo bắt đầu từ năm 2015.
Được thúc đẩy bởi các chính sách và thị trường, mô hình nhẹ về chi phí này ngày càng được nhiều công ty logistics ưa chuộng. Tuy nhiên, so với thị trường Châu Âu và Châu Mỹ, việc cho thuê xe tải trong nước vẫn còn là một điều mới mẻ, chưa có hiệu ứng quy mô, thị trường và người sử dụng cũng chưa hiểu rõ về vấn đề này.
Cho thuê xe tải hiện nay chủ yếu được chia thành hai loại là cho thuê tài chính và cho thuê vận hành. Trong số đó, cho thuê tài chính được ví như “mua bằng thuê”, sau khi hết thời hạn thuê, quyền sở hữu phương tiện thuộc về bên thuê. Mô hình này có thể giảm đầu tư vốn ban đầu cho doanh nghiệp để đạt được mục đích cấp vốn, và phù hợp với các doanh nghiệp logistics nhỏ mới thành lập.
Do ngưỡng thanh toán thấp và vòng quay vốn thuận lợi cho người hành nghề, mô hình kinh doanh cho thuê tài chính rất phổ biến trên thị trường vận tải trong nước, và đã thu hút các công ty có nhu cầu thuê.
Trong khi đó, hoạt động cho thuê là một hành vi thuần túy hơn “cho thuê xe”. Trong trường hợp bình thường, các công ty logistics chỉ cần trả một khoản tiền đặt cọc và tiền thuê bảo đảm thấp hơn để có quyền sử dụng phương tiện. Khi kết thúc thời gian thuê, quyền sở hữu xe thuộc về bên cho thuê.
Đối với các công ty logistics, mô hình cho thuê vận hành có thể đối phó tốt hơn với những rủi ro do giá trị còn lại của phương tiện, những thay đổi về tiêu chuẩn và chính sách khí thải, và sự bất ổn trong kinh doanh. Ngoài ra, khác với cho thuê tài chính, theo mô hình cho thuê điều hành, các công ty dịch vụ cho thuê xe cung cấp các dịch vụ như bảo dưỡng xe và quản lý xe, điều này càng làm giảm chi phí hoạt động của các công ty logistics.
Nhu cầu thu hẹp khiến việc cho thuê xe tải gặp nhiều khó khăn
Mặc dù ngành cho thuê xe tải trong nước vẫn còn sơ khai, nhưng sự phát triển của thị trường trong tương lai là đầy hứa hẹn. Một mặt, thị trường tài chính xe thương mại trong nước rất lớn và dự kiến sẽ tăng, mang lại không gian tăng trưởng và phát triển cho ngành cho thuê xe tải.
Mặt khác, khi cạnh tranh trong ngành vận tải hàng hóa ngày càng gay gắt, các công ty logistics sẽ có nhu cầu thuê phương tiện ngày càng tăng, đặc biệt là trong trường hợp dòng vốn eo hẹp, việc cho thuê với mức trả thấp hơn và thời hạn cho thuê dài hơn sẽ ảnh hưởng bởi hầu hết các chủ doanh nghiệp cho thuê xe tải.
“Tuy nhiên, việc sử dụng mô hình cho thuê để kích hoạt thị trường xe tải hiện nay là khó có thể xảy ra.” Các chuyên gia trong ngành thẳng thắn cho rằng trước tình trạng “cung không có cầu” như hiện nay, dịch vụ cho thuê sẽ không có tác động đáng kể đến thị trường xe tải.
Theo nhiều công ty cho biết, mặc dù ngưỡng cho thuê xe tải thấp nhưng lãi trả sau cao hơn so với vay ngân hàng thông thường. Trong bối cảnh thị trường vận tải hàng hóa đi xuống, người dùng dễ đối mặt với rủi ro xe nhàn rỗi, khó có khả năng chi trả một lần lớn và lãi cao. Vì vậy, ngay cả khi thiếu hụt kinh phí, các công ty logistics và người dùng cá nhân sẽ không ưu tiên áp dụng phương thức “thuê thay vì mua”.
Vẫn còn nhiều rủi ro và bất cập trong quá trình phát triển
Thị trường xe tải trong nước hiện đang bị chi phối bởi các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ và tài xế cá nhân, thiếu chứng chỉ tín dụng tốt, cho thuê xe tải các công ty có khả năng phải đối mặt với gian lận, vỡ nợ, buộc phải thu hồi và các rủi ro khác. Đồng thời, do thiếu các mô hình kiểm soát rủi ro và trao quyền cho dữ liệu lớn, vẫn có khả năng thu hẹp tài sản cho thuê của doanh nghiệp. Những vấn đề trên đã hạn chế sự phát triển của thị trường cho thuê xe tải ở một mức độ nhất định.
“Cho thuê xe tải là một ngành đòi hỏi nhiều tài sản. Theo điều kiện thị trường hiện nay, thời gian thu hồi vốn kéo dài hơn 5 năm, điều này không hấp dẫn đối với các công ty coi trọng dòng tiền.” Đưa hoạt động cho thuê xe vào thị trường như một “vũ khí” marketing, nhưng muốn mở rộng lĩnh vực kinh doanh này, họ không chỉ cần đầu tư nhiều vốn cố định, mà còn phải duy trì dòng tiền lành mạnh. Rõ ràng là thiếu khôn ngoan đối với các công ty kinh doanh xe tải, đây cũng là nguyên nhân chính khiến việc kinh doanh cho thuê của nhà sản xuất bị đình trệ. Đối với các đại lý, phần lớn thanh khoản hoạt động của họ là vay các khoản vay ngắn hạn lãi suất cao thông qua việc cầm cố giấy tờ xe tải, mở rộng kinh doanh cho thuê.
“Nếu bạn muốn đứng ở vị trí nhất định trong ngành cho thuê xe tải, bạn phải giải quyết vấn đề cung cấp tài xế xe tải và nâng cao chất lượng dịch vụ sau bán hàng. Ai có thể giảm chi phí tốt hơn và tăng hiệu quả cho những người hành nghề logistics sẽ trở thành người chiến thắng cuối cùng.”
